რონდელის ბლოგი

რატომ არ გაამართლა ჩვენი მოლოდინი შარლევუაში (კანადა) დიდი შვიდეულის სამიტის შედეგებმა?

2018 / 07 / 10

ავტორი: ვალერი ჩეჩელაშვილი, რონდელის ფონდის უფროსი მკვლევარი

დღევანდელი „დიდი შვიდეული“ თავდაპირველად დაფუძნებული იყო ექვსი სახელმწიფოს ერთ ჯგუფში გაერთიანებით (აშშ, იაპონია, გერმანია, დიდი ბრიტანეთი, საფრანგეთი და იტალია) და მხოლოდ 1977 წლიდან, კანადის მიერთების შემდეგ გვევლინება შვიდეულის ჯგუფად.

1997 წელს შვიდეულის ჯგუფმა კარი გაუხსნა რუსეთს და გაერთიანება რვიანის ჯგუფად გარდაიქმნა. ეს მოხდა მეზობელი სახელმწიფოების მიმართ კრემლის აგრესიული პოლიტიკის მიუხედავად, რაც აშკარად ვერ ეთავსებოდა საყოველთაოდ აღიარებულ საერთაშორისო სამართლის ნორმებისა და პრინციპების სისტემას.

დიდი შვიდეულის წევრებს მაშინ ჯერ კიდევ ჰქონდათ ილუზია, რომ შესაძლებელი იყო რუსეთის ინტეგრირება დასავლეთის ფასეულობათა სისტემაში, რაც თავისთავად წაადგებოდა რუსეთის სამეზობლო სივრცესაც. 2008 წლის აგვისტოში რუსეთი შემოიჭრა საქართველოში და მოახდინა ჩვენი ტერიტორიის 20 %-ის ოკუპაცია. ამის მიუხედავად, რუსეთი დარჩა რვიანის ჯგუფის (ან როგორც ასევე უწოდებენ, დიდ რვიანის/შვიდიანის) ფორმატში და მხოლოდ 2014 წლის მარტში, რუსეთის მიერ ყირიმის ანექსიისა და აღმოსავლეთ უკრაინაში გაჩაღებული ომის შემდეგ, გარიცხეს იგი ამ ფორმატიდან. ამრიგად, დღეს აღდგა შვიდეულის ჯგუფის სტატუს-კვო.

შვიდეულის ჯგუფი წარმოადგენს მსოფლიოში მრავალმხრივი თანამშრომლობის ყველაზე გავლენიან ფორმატს. მასში წარმოდგენილია გაეროს უშიშროების საბჭოს ხუთი მუდმივი წევრიდან სამი (გარდა ჩინეთის სახალხო რესპუბლიკისა და რუსეთის ფედერაციისა). 2018 წლის აპრილის საერთაშორისო სავალუტო ფონდის მონაცემებით, შვიდეულის ჯგუფის ჯამური შიდა ეროვნული პროდუქტი თითქმის 40 ტრილიონ აშშ დოლარს აღწევს, რაც მსოფლიოს შესაბამისი მაჩვენებლის თითქმის ნახევარია (წყარო: http://www.imf.org/external/pubs/ft/weo/2018/01/weodata/weorept.aspx). შვიდეულის ჯგუფის გადაწყვეტილებები დიდ გავლენას ახდენს საერთაშორისო ურთიერთობათა სისტემაზე და ამდენად, ნებისმიერი ქვეყნისთვის ძალიან მნიშვნელოვანია, როდესაც მისი ინტერესები დაცულია შვიდეულის ჯგუფის დოკუმენტებში.

2018 წლის 14 მაისს გამოქვეყნებულ ჩემს ბლოგში „რატომ არ გაახსენდათ დიდი შვიდეულის საგარეო საქმეთა მინისტრებს საქართველო ტორონტოში 2018 წლის 23 აპრილის შეხვედრის დროს?“ გამოვთქვამდით იმედს, რომ შარლევუას დოკუმენტში საქართველოს ინტერესები ჯეროვნად იქნებოდა დაცული. ამისათვის ხელი ვაშინგტონში პრემიერ-მინისტრის ვიზიტსაც უნდა შეეწყო, რომელიც 2018 წლის 20-25 მაისს გაიმართა.

სამწუხაროდ, ჩვენი მოლოდინი არ გამართლდა. შარლევუას რვიანის ჯგუფის სამიტის კომუნიკეში ლაპარაკია რუსეთის აგრესიულ ქმედებებზე, მათ შორის სამეზობლოში, გამოხატულია უკრაინის მხარდაჭერა და არც ერთი სიტყვით არ არის ნახსენები საქართველო და მისი პრობლემები მოსკოვთან. თითქოს საქართველო არ ყოფილიყოს რუსეთის მეზობელი ან ამ უკანასკნელს არ დაეპყროს ჩვენი ტერიტორიის 20%.

დოკუმენტის მე-17 პუნქტში ვკითხულობთ:

17. „...ჩვენ კიდევ ერთხელ ვგმობთ ყირიმის უკანონო ანექსიას და კვლავაც ვადასტურებთ უკრაინის სუვერენიტეტის, დამოუკიდებლობისა და საერთაშორისოდ აღიარებულ საზღვრებში მისი ტერიტორიული მთლიანობის მიმართ ჩვენს მტკიცე მხარდაჭერას. ჩვენ ერთგული ვრჩებით ჩვენი ვალდებულებისა, რომ დავეხმაროთ უკრაინას დასახული ამბიციური და აუცილებელი რეფორმების დღის წესრიგის განხორციელებაში. ვადასტურებთ, რომ სანქციების გაგრძელება პირდაპირ უკავშირდება რუსეთის მიერ მინსკის შეთანხმებების თანახმად აღებული ვალდებულებების სრულ შესრულებასა და უკრაინის სუვერენიტეტის პატივისცემას. ჩვენ მთლიანად ვუჭერთ მხარს ნორმანდიის ფორმატისა და ევროპაში უსაფრთხოებისა და თანამშრომლობის ორგანიზაციის ფარგლებში აღმოსავლეთ უკრაინაში კონფლიქტის მოგვარებისთვის განხორციელებულ ძალისხმევას. თუ მისი ქმედებები ასე მოითხოვს, ასევე მზად ვართ მივიღოთ შეზღუდვის შემდგომი ზომები, რაც გაუზრდის რუსეთს დაკისრებულ საზღაურს. ჩვენ კვლავაც ვრჩებით რუსული სამოქალაქო საზოგადოებისა და ხალხთა შორის კონტაქტების განვითარების მხარდამჭერად.

(წყარო: https://www.reuters.com/article/us-g7-summit-communique-text/the-charlevoix-g7-summit-communique-idUSKCN1J5107).

პრემიერ-მინისტრის აშშ-ში ვიზიტის დროს საქართველომ დიდი მხარდაჭერა მიიღო, განსაკუთრებით აღსანიშნავია რუსეთის ჯარის საქართველოს ოკუპირებული ტერიტორიიდან გაყვანის მოთხოვნის მხარდაჭერა. 21 მაისს საქართველო-აშშ-ის სტრატეგიული პარტნიორობის საბჭოს ყოველწლიური სხდომის გახსნისას სახელმწიფო მდივანმა მაიკ პომპეომ განაცხადა: „შეერთებული შტატები ცალსახად გმობს რუსეთის მიერ საქართველოს მიწების ოკუპაციას. რუსეთის ძალისმიერი შემოჭრა არის საერთაშორისო მშვიდობისა და უსაფრთხოების თვალნათელი დარღვევა" (წყარო: https://www.rferl.org/a/pompeo-calls-for-russian-troop-pullout-from-georgia/29240854.html).

ამ განცხადების ფონზე სავარაუდოა, რომ სახელმწიფო მდივანთან საუბრებისას შარლევუა ნახსენები საერთოდ არ ყოფილა. წინააღმდეგ შემთხვევაში, შეიძლებოდა მიგვეღო სამიტის კომუნიკეს ჩვენთვის ხელსაყრელი რედაქცია, მაგალითად, ასეთი:

17. ... ჩვენ კიდევ ერთხელ ვგმობთ აფხაზეთის, საქართველო, და სამხრეთ ოსეთის, საქართველო, ოკუპაციას, ყირიმის, უკრაინა, უკანონო ანექსიას და კვლავ ვადასტურებთ უკრაინასა და საქართველოს სუვერენიტეტის, დამოუკიდებლობისა და საერთაშორისოდ აღიარებულ საზღვრებში ტერიტორიული მთლიანობისადმი ჩვენს მტკიცე მხარდაჭერას. ჩვენ ერთგული ვრჩებით ჩვენი ვალდებულების, მხარი დავუჭიროთ საქართველოს და დავეხმაროთ უკრაინას დასახული ამბიციური და აუცილებელი რეფორმების დღის წესრიგის განხორციელებაში. ვადასტურებთ, რომ სანქციების გაგრძელება პირდაპირ უკავშირდება რუსეთის მიერ 2008 წლის 16 აგვისტოს საქართველო რუსეთის ცეცხლის შეწყვეტის და მინსკის შეთანხმებების თანახმად აღებული ვალდებულებების სრულ შესრულებასა და უკრაინისა და საქართველოს სუვერენიტეტის პატივისცემას. ჩვენ მთლიანად ვუჭერთ მხარს ჟენევას ფორმატში საქართველოში არსებული კონფლიქტების მოგვარების პროცესს, ასევე ნორმანდიის ფორმატსა და ევროპაში უსაფრთხოებისა და თანამშრომლობის ორგანიზაციის ფარგლებში აღმოსავლეთ უკრაინაში კონფლიქტის მოგვარებისათვის განხორციელებულ ძალისხმევას. თუ მისი ქმედებები ასე მოითხოვს, ასევე მზად ვართ მივიღოთ შემდგომი შეზღუდვების ზომები, რაც გაუზრდის რუსეთს დაკისრებულ საზღაურს. ჩვენ კვლავაც ვრჩებით რუსული სამოქალაქო საზოგადოებისა და ხალხთა შორის კონტაქტების განვითარების მხარდამჭერად (იტალიკით გამოვყოფთ ჩვენ მიერ შეტანილ ცვლილებებს არსებულ დოკუმენტში).

სამწუხაროდ, ყოველივე ამის გამო, სავარაუდოდ, რუსეთს გაუძლიერდებოდა განცდა, რომ საერთაშორისო სანქციების გაუქმება დაკავშირებულია მხოლოდ მის მოქმედებებთან აღმოსავლეთ უკრაინაში. ეს კი გაზრდის რუსეთის მოქმედების რესურსს საქართველოს ოკუპირებულ ტერიტორიებზე და, შესაბამისად, უფრო გაართულებს ჩვენს მდგომარეობას. ამგვარი ვითარება გამოსასწორებელია.

დღეს შვიდეულის ჯგუფის თავმჯდომარეობა ჩაიბარა საფრანგეთმა. შემდეგი სამიტისათვის ვითარება უნდა შეიცვალოს, რისთვისაც საჭიროა ჩვენი (ქართული) მხარის აქტიური ურთიერთქმედება უკრაინის დიპლომატიასთან და გააქტიურება შვიდეულის ჯგუფის დედაქალაქებში, განსაკუთრებით კი - პარიზში.

თემატური პოსტები

იხილეთ ყველა