X

რონდელის ბლოგი

რა ელის იტალიის საგარეო პოლიტიკას ჯორჯია მელონის გამარჯვების შემდეგ?

2022 / 10 / 10

ფაბრიზიო ნაპოლი, აღმოსავლეთ ევროპამცოდნეობის და ინტერდისციპლინური კვლევების პროგრამის (MIREES) მაგისტრატურის სტუდენტი (ბოლონიის უნივერსიტეტი, იტალია)

 

 

25 სექტემბერს იტალიის საპარლამენტო არჩევნებში გამარჯვება იზეიმა ნაციონალისტურმა კოალიციამ, პარტია „იტალიის ძმების“ (FdI) ხელმძღვანელობით. პარტიის ლიდერი, ჯორჯია მელონი,  იტალიის პირველი ქალი პრემიერ-მინისტრი  და, ამავდროულად, ბოლო ათწლეულის განმავლობაში ყველაზე ულტრამემარჯვენე პრემიერი იქნება. იმიგრაციისა და LGBT+ თემის გაკრიტიკებით ქალბატონი მელონი თვალს ხუჭავს ფაშისტურ ნოსტალგიებზე, საზოგადოების უკმაყოფილების შემთხვევაში კი განტევების ვაცად ევროკავშირს წარმოაჩენს. თუკი მოქმედმა პრემიერმა, მარიო დრაგიმ, მოახერხა საზღვარგარეთ ქვეყნის სანდოობის აღდგენა და მკაცრი ხაზის გატარება პუტინის რუსეთის წინააღმდეგ, ქ-ნი მელონის გამარჯვებას ვაშინგტონსა და ბრუსელში შეშფოთებით შეხვდნენ.

ბატონი დრაგი საარჩევნო პოლიტიკისგან შორს მყოფი ტექნოკრატია. მისი მცდელობები, გაეღრმავებინა ურთიერთობები რომის დასავლელ მოკავშირეებთან, ქვეყნის შიგნით დიდწილად დაუფასებელი დარჩა. რუსულ ენერგეტიკულ რესურსებზე დამოკიდებულებისა და იტალიური ბანკების მოსკოვის პოლიტიკისადმი მოწყვლადობის გამო იტალიის მოქალაქეების 52%-ს სურდა  კიევი მტერთან კომპრომისზე წასულიყო - ეს ევროპის 6 ქვეყანას შორის ყველაზე მაღალი მაჩვენებელია. თუ გავითვალისწინებთ, რომ ქალბატონი მელონის კოალიციამ დიდი უმრავლესობით გაიმარჯვა, მას შეუძლია ადვილად შეცვალოს დრაგის საგარეო პოლიტიკის კურსი, განსაკუთრებით, იარაღის მიწოდებისა და სანქციების მიმართულებით.

2014 წლიდან მოყოლებული, მელონი აქტიურად უჭერდა მხარს პუტინის რუსეთის პოლიტიკას სოციალურ ქსელებში. უკრაინის დაზვერვის ინფორმაციით, მაურიციო მარონე, FdI-ის წევრი, რომელმაც ტურინში დონეცკის სახალხო რესპუბლიკის დელეგაცია წარადგინა, რუსეთის მიერ უკრაინის ოკუპირებულ ტერიტორიებზე ჩატარებულ ყალბ რეფერენდუმზე დამკვირვებლის სტატუსით იმყოფებოდა. FdI-ის სხვა წევრმა, ამადეო ავონდეტმა, ტურინში კრემლის მხარდამჭერი დემონსტრაცია გამართა და ამით რუსეთის ოფიციალური პირების მოწონება დაიმსახურა.

გამარჯვებულ კოალიციაში შემავალი სხვა აქტორები,  „ლიგის“ ლიდერი მატეო სალვინი და ყოფილი პრემიერ-მინისტრი სილვიო ბერლუსკონი, ტრადიციულად, რომში მოსკოვის ინტერესებს ლობირებენ. სალვინის ერთ-ერთი უახლოესი მრჩეველი, ჯანლუკა სავოინი, ფიგურირებს დონბასში რუსეთის მხარეს მებრძოლი იტალიელ მებრძოლებთან დაკავშირებულ გამოძიებაში. მას ასევე ბრალად ედება რუსულ აგენტურასთან მოლაპარაკებები პარტიის ფარულ დაფინანსებასთან დაკავშირებით. 21 ივლისს დრაგის კაბინეტისთვის მხარდაჭერის გაუქმებამდე სალვინიმ და ბერლუსკონიმ სატელეფონო ზარები და შეხვედრები გამართეს რუსეთის ელჩთან იტალიაში.

მიუხედავად იმისა, რომ კოალიცია კვლავ პუტინის დამპყრობლური ომის დამცველად რჩება, თვითონ ქალბატონი მელონი უკრაინაში შეჭრის შემდეგ რუსეთისგან დისტანცირებას ცდილობს. ამის ერთ-ერთი მიზეზი ევროპარლამენტში მისი პარტიის პოზიციონირება შეიძლება იყოს. ევროპარლამენტში FdI ევროპელი კონსერვატორებისა და რეფორმატორების (ECR) ჯგუფის წევრია.  ქალბატონი მელონის ცნობადობის ამაღლებაში ამ ჯგუფს განსაკუთრებული როლი აქვს. ECR-ში მისი ყველაზე დიდი პარტნიორის, პოლონეთის მმართველი პარტიის - „კანონი და სამართლიანობის“ (PiS) ფაქტორის გათვალისწინებით, FdI-ის ლიდერი ბრიუსელში გრძელვადიანი გავლენის დაკარგვის გარეშე კიევს ზურგს ვერ შეაქცევს.

ამერიკაში საკუთარი იმიჯის გაუმჯობესების მიზნით მელონიმ გააღრმავა კავშირები ამერიკის რესპუბლიკურ პარტიასთან. ჯულიო ტერზი, რომელიც  აშშ-ში, გაეროსა და ისრაელში  იტალიის ელჩის თანამდებობას იკავებდა და ამჟამად იტალიის საგარეო საქმეთა მინისტრობისთვის ემზადება, FdI-ის დიპლომატიურ ურთიერთობებს ეხმაურება. ტერზის თქმით, ქვეყანამ „უნდა იმოქმედოს ევროატლანტიკურ პარტნიორებთან ერთად, რომ დარჩეს ისტორიის სწორ მხარეს“. საარჩევნო კამპანიის დროს FdI სენატორი ადოლფო ურსო ადგილობრივ ოფიციალურ პირებთან შესახვედრად ვაშინგტონსა და კიევში ვიზიტით იმყოფებოდა. ურსო, რომელსაც რუსეთის სახელმწიფო მედია „რუსოფობად“ მოიხსენიებს, ამჟამად პარლამენტში იტალიის რესპუბლიკის უსაფრთხოების კომიტეტის (COPASIR) ხელმძღვანელია, თუმცა გეგმავს გადასვლას თავდაცვის სამინისტროში.

თუ გავითვალისწინებთ, რომ სალვინის „ლიგამ“ და ბერლუსკონის „ფორცა იტალიამ“ არჩევნებზე დაბალი შედეგები მიიღეს, მელონს შეუძლია მათთან მოლაპარაკება ძლიერი პოზიციიდან აწარმოოს. პარტნიორებისგან განსხვავებით, იტალიის მომავალმა პრემიერ- მინისტრმა გააკრიტიკა რუსეთის მიერ უკრაინის ტერიტორიების ანექსიის მცდელობა და პრეზდენტ ზელენსკისთან საუბრისას დაადასტურა კიევის სრული მხარდაჭერა. უფრო მეტიც, მან დაგმო ჩინეთის მუქარა ტაივანის წინააღმდეგ და თქვა, რომ შეცდომა იყო იტალიის მონაწილეობა „სარტყელისა და გზის“ ინიციატივაში. როგორც ჩანს, ნაკლებად სავარაუდოა, რომ მელონის ულტრამემარჯვენე კოალიციის გამარჯვება დრაგის საგარეო-პოლიტიკური მიღწევების კომპრომატირებას მოახდენს.

მიუხედავად იმისა, რომ ახალი მთავრობა არ შეასუსტებს დასავლეთის პოზიციას რუსეთის წინააღმდეგ, არსებობს ღრმა შეშფოთება მომავალი პრემიერის კულტურულ ორიენტირთან დაკავშირებით. ენერგიულად და ქარიზმატულად მოსაუბრე მელონიმ სამ ენაზე (ინგლისურად, ფრანგულად და ესპანურად) სამი ვიდეო გამოაქვეყნა, სადაც საერთაშორისო საზოგადოებას არწმუნებს, რომ ის არ არის ფაშისტური პარტიის ლიდერი. თუმცა FdI ლოგო გამოსახავს იტალიური სოციალისტური მოძრაობის სამფეროვან ალს (Tricolour Flame), მოძრაობისა, რომელიც მეორე მსოფლიო ომის ფაშისტმა ვეტერანებმა დააარსეს. გარდა ამისა, PiS პარტია, რომელიც ევროკავშირში FdI-ის მთავარი მოკავშირეა, პასუხისმგებელია პოლონეთში მედიის თავისუფლების, LGBT+ თემისა და აბორტის უფლების საწინააღმდეგო გამოსვლებზე, რომ არაფერი ვთქვათ პოლონეთ-ბელარუსის საზღვარზე მიგრანტებისა და თავშესაფრის მაძიებლებისთვის წინააღმდეგობის გაწევაზე. უფრო მეტიც, ქალბატონმა მელონიმ გააკრიტიკა ევროკავშირი და თქვა, რომ ვიქტორ ორბანის რუმინეთს განზრახ იღებენ სამიზნეში, როცა კანონის დარღვევას ედავებიან.

იტალიის მომავალმა მთავრობამ შეიძლება გაატაროს უფრო რბილი ფისკალური პოლიტიკა, ვიდრე ამას დღევანდელი მთავრობა აკეთებდა, რასაც ქვეყნის და მთელი ევროზონისთვის არაპროგნოზირებადი შედეგები შეიძლება მოჰყვეს. მართალია, მელონი ფისკალურ წინდახედულებას გვპირდება, მაგრამ მისი წინასაარჩევნო კამპანია ძვირადღირებულ ეკონომიკურ პოლიტიკებზე იყო აგებული. იტალია სახელმწიფო ვალის სიდიდით უკვე მესამე ადგილზეა მსოფლიოში და ინფლაციის ზრდასთან ერთად ამ ვალის მატებაც გარდაუვალი ჩანს. თუ რომი საშინაო ვალს გაზრდის, ევროპის ცენტრალური ბანკი (ECB) იძულებული იქნება იტალიისთვის გაცემული სესხი დაბალ საპროცენტო ნიშნულზე შეინარჩუნოს, რაც გამოიწვევს დაძაბულობას ევროკავშირის ქვეყნებში. უფრო მეტიც, იტალიის მიღება ევროკავშირის პოსტპანდემიური აღდგენის ფონდში დამოკიდებულია ლიბერალიზაციასთან დაკავშირებულ რეფორმებზე. თუ გავითვალისწინებთ, რომ FdI-ის ძირითადი მხარდაჭერები პროტექციონისტული ღირებულებების მქონე ამომრჩევლები არიან, ქვეყანამ შეიძლება ეს მოთხოვნა ვერ შეასრულოს.

ამრიგად, მოსალოდნელია, რომ ქალბატონი მელონი რომს არა მოსკოვთან, არამედ ვაშინგტონთან დააახლოებს. თუმცა, მეორე მხრივ, ბრუსელის წინააღმდეგ კონფრონტაციული რიტორიკა, კანონის უზენაესობის შესაძლო უგულებელყოფა და გაუაზრებელი ფისკალური და ეკონომიკური პოლიტიკა უგულებელყოფს ევროკავშირთან დრაგის შემრიგებლურ ძალისხმევას. ამავდროულად, უკრაინის მხარდაჭერის შესუსტების მიზნით, კრემლი გააგრძელებს იტალიის საზოგადოებრივ აზრზე ზემოქმედებას, რისთვისაც იარაღად გამოიყენებს ენერგეტიკას, თავშესაფრის მაძიებლებს, კიბერსივრცეს, მეინსტრიმ თუ სოციალურ მედიას.

თემატური პოსტები

© 2024 საქართველოს სტრატეგიისა და საერთაშორისო ურთიერთობების კვლევის ფონდი. ყველა უფლება დაცულია.